Een radiotherapiebehandeling bestaat uit verschillende stappen. Onderstaande video geeft een overzicht van de verschillende fasen van het behandelingsproces.
Video verloop van een moderne radiotherapiebehandeling
Consultatie
Indien na multidisciplinair overleg wordt besloten tot radiotherapie, verwijst de behandelende arts de patiënt door naar de radiotherapeut-oncoloog. Bij de eerste consultatie bij de radiotherapeut-oncoloog wordt het dossier opgesteld en worden het doel van de radiotherapie en de technische modaliteiten uitgelegd. Er wordt informatie gegeven over het aantal sessies en de eventuele bijwerkingen. Patiënten zullen soms worden uitgenodigd om deel te nemen aan klinische studies. De huisarts wordt vanzelfsprekend op de hoogte gebracht van het verloop van de behandeling.
Simulatie
De simulatie is de eerste stap in het voorbereidingsproces van de bestralingsbehandeling. Bij de simulatie wordt een CT scan gemaakt van de regio die bestraald zal worden, eventueel in combinatie met andere beeldvormingsonderzoeken. Afhankelijk van de situatie wordt al dan niet contrast gegeven. Bij de simulatie wordt de patiënt gepositioneerd op dezelfde wijze als later op de echte behandelingsmachine. Om het gezonde weefsel rondom zoveel mogelijk te sparen, dient de patiënt zo stil mogelijk te liggen in een vaste houding. Om deze houding gemakkelijker te kunnen aanhouden maken we vaak gebruik van hulpmiddelen om de beweging van het lichaam en organen te beperken. Meer info over deze hulpmiddelen vindt u hier.
Extra beeldvorming (in sommige gevallen)
De CT-scan zal niet altijd genoeg details tonen met betrekking tot de exacte locatie van de tumor en de naburige organen. Een aanvullende MRI of PET-CT scan zal dan gemaakt worden, waarbij de patiënt opnieuw in dezelfde positie wordt geplaatst als tijdens de echte behandeling.
Plannen van de behandeling
Na de simulatie en eventueel de bijkomende scans zullen de radiotherapeut-oncoloog en zijn/haar team alle beschikbare (beeld)informatie gebruiken om het te bestralen gebied precies af te lijnen. Dit gebeurt op een krachtig computerscherm. Risico-organen zullen ook worden aangeduid. Er wordt vervolgens bepaald hoe de radiotherapie-machines zullen worden ingesteld: welk soort stralen, onder welke hoek, en onnoemelijk veel andere opties. Het doel is om voor elke patiënt een individueel bestralingsplan te maken waarbij de gezonde organen zoveel mogelijk gespaard worden. Wanneer het meest optimale bestralingsplan wordt bekomen en wordt goedgekeurd door de radiotherapeut-oncoloog, wordt het plan aan een kwaliteitscontrole onderworpen, vooraleer het wordt doorgestuurd naar het bestralingstoestel. Deze voorbereidende fase tussen de simulatie en effectieve start van de behandeling kan, afhankelijk van de situatie, een tweetal weken in beslag nemen.
De behandeling
Bij de behandeling wordt de patiënt op dezelfde wijze en met dezelfde immobilisatie hulpstukken als op de simulatie gepositioneerd. Dit gebeurt aan de hand van huidmarkeringen of speciale camera’s. Vooraleer de behandeling start, wordt vaak nog een extra lage dosisscan gemaakt om zeker te zijn dat de stralen op de juiste plaats terecht komen. Tijdens de bestraling is de patiënt alleen in de bestralingsruimte, de technologen volgen op de bedieningspost het verloop van de behandeling door middel van camera’s en een microfoon. Het is belangrijk dat de patiënt niet beweegt tijdens de bestraling. De stralen zijn volledig pijnloos en kan men niet zien of voelen.
Veelal duurt de behandeling zelf slechts enkele minuten. Afhankelijk van de situatie zullen doorgedreven controles genomen worden vóór, tijdens of na de bestraling. Zo kan een bestralingssessie oplopen van 10 tot 45 minuten.
Na de behandeling
Na uw behandeling wordt de patiënt verder opgevolgd door de radiotherapeut-oncoloog of veelal door de verwijzende arts-specialist. Vaak duurt het 6-12 weken alvorens het maximale effect van de bestraling is bereikt. Afhankelijk van de situatie kan een herevaluatie scan worden gepland om het effect van de bestraling te beoordelen. De huisarts wordt vanzelfsprekend op de hoogte gebracht van het verloop van de behandeling.